Gisteren stemde de Tweede Kamer in met de initiatiefwet van Henk Nijboer (PvdA) en Pieter Grinwis (ChristenUnie) om de reguliere tijdelijke huurcontracten weer af te schaffen. Goed nieuws. Deze contracten zorgden voor onzekerheid en stress bij veel huurders.

In aanloop naar de stemming over het verbod op tijdelijke huurcontracten boden studenten samen met de Woonbond het Wooncrisiskwartet aan Kamerleden aan. 

De Woonbond was tegen de invoering van de tijdelijke huurcontracten in 2016 en de bond heeft zich er vanaf het begin af aan voor ingezet dat deze contracten weer worden afgeschaft. De Woonbond is dan ook blij met het behaalde succes, waardoor huurders vanaf 2024 op meer woonzekerheid kunnen rekenen. 

Rechteloze positie

Belangenbehartiger Marcel Trip van de bond: 'In de particuliere huurmarkt was ruwweg de helft van de nieuwe contracten een tijdelijk contract. Tijdelijk werd de norm. Voor huurders betekende dat onzekerheid. Ze trokken van de ene naar de andere tijdelijke oplossing en durfden hun recht niet te halen bij een te hoge huur, servicekosten of slecht onderhoud. Omdat ze wisten dat ze dan zo weer op straat zouden staan.'

Ook verbod tijdelijke verhuur kamers

Met een wijzigingsvoorstel van Sandra Beckerman (SP) en Faissal Boulakjar (D66) is er ook een eind gemaakt aan de reguliere tijdelijke verhuur voor kamers van maximaal vijf jaar. 

Nieuwe uitzonderingen

Op een druilerige zaterdag begin april druppelt Sporthal Wormer vol met bewoners van de regio Zaanstreek-Waterland. Vorig jaar was hier de noodopvang voor Oekraïense vluchtelingen. Nu is hier de aftrap van het Burgerberaad G1000 Wonen Zaanstreek-Waterland.

330 geselecteerde deelnemers kwamen hiervoor samen. Vervolgbijeenkomsten moeten op 1 juli leiden tot een Burgerakkoord met concrete voorstellen aan politiek en  woningcorporaties.

Initiatiefnemers van het Burgerberaad G1000 Wonen Zaanstreek-Waterland zijn woningcorporaties uit de streek: Parteon, Intermaris en Rochdale. Maar ook Wooncompagnie, Wormer Wonen en ZVH zijn aangehaakt. Daarnaast wordt dit initiatief door een hele rits partners ondersteund, waaronder de gemeenten Zaanstad, Wormerland en Purmerend.

Opvallend: vier regiogemeenten – Landsmeer, Oostzaan, Edam-Volendam en Waterland – ontbreken. De gemeenteraden keurden medewerking af. Er was onder andere angst dat burgers door de experts en inspiratoren een bepaalde kant op zouden worden geduwd en met onwelkome voorstellen zou komen. Bijvoorbeeld woningbouw in de Purmer. Dat zou hen in een lastig parket brengen. In laatste instantie besluit uiteraard altijd de gemeenteraad over ruimtelijke plannen. Ook de wel deelnemende partners committeren zich niet onvoorwaardelijk aan de uitkomsten. Wel hebben ze vooraf toegezegd alle voorstellen serieus te wegen en een eventuele afwijzing goed te onderbouwen.

De organisatie is in handen van G1000 Burgerberaad die volgens een vaste aanpak werkt.

De bewoners van 103 huurwoningen van Rochdale aan het Vreeswijkpad in Amsterdam-Zuidoost beheren straks zelf hun complex. Daarover heeft de corporatie afspraken gemaakt met de gemeente Amsterdam. De huurders krijgen vergaande bevoegdheden op het gebied van onderhoud en zelfbeheer.

Een beheercoöperatie van deze omvang is redelijk uniek in Amsterdam. De gemeente wil graag vernieuwende woonvormen realiseren. Evenals de woningbouwcorporatie denkt ze dat deze woonvorm voor meer betrokkenheid en eigenaarschap bij bewoners kan zorgen, ook als ze in de sociale sector huren. “We leggen de verantwoordelijkheid om goed te wonen veel meer bij de bewoners zelf, dan we doorgaans gewend zijn te doen. Dat is een kwestie van durven loslaten. Het geloof in de kracht en zelfredzaamheid van mensen geeft ons alle vertrouwen in deze woonvorm”, aldus Mohamed Acharki, bestuursvoorzitter Rochdale.

Het beheer van Vreeswijkpad heeft betrekking op drie thema’s: leefbaarheid (‘schoon, heel en veilig’), vastgoedonderhoud (planmatig en dagelijks onderhoud) en verhuur van de wooneenheden. De bewoners worden ook betrokken bij het ontwerp van het gebouw. Zij hebben invloed op woningtype en de invulling van de gemeenschappelijke ruimtes. Open Kaart, een architectenbureau dat gespecialiseerd is in het betrekken van bewoners en gebruikers bij het ontwerp van een gebouw, ondersteunt de bewoners en neemt hen mee in het ontwerpproces. KAW levert het ontwerp.

De VVD en het CDA willen het voor particuliere beleggers met één pand mogelijk maken om het huurcontract te ontbinden wanneer ze de woning willen verkopen. Een forse aantasting van de huurbescherming. Vreemd genoeg doen ze dit in een wijzigingsvoorstel op de Wet Vaste Huurcontracten, een wetsvoorstel waarmee de PvdA en de ChristenUnie ervoor willen zorgen dat huurders meer woonzekerheid hebben door het gebruik van tijdelijke contracten terug te dringen.

Als er een meerderheid is voor het wijzigingsvoorstel kunnen alle kleine verhuurders (een fors deel van de particuliere huurmarkt) straks een clausule opnemen in het huurcontract waardoor het ontbonden kan worden wegens verkoop van de woning. Omdat een woning in onbewoonde staat voor een hogere prijs wordt verkocht, zal elke kleine particuliere verhuurder zo'n clausule opnemen. 'Zo dreigt een wet die bedoeld is om huurders meer zekerheid te geven, straks het tegendeel te doen voor veel particuliere huurders. Om de verkoopwinst bij verkoop voor kleine beleggers te vergroten, wordt hun woonzekerheid opgeofferd,' aldus belangenbehartiger bij de Woonbond Marcel Trip.

Koop breekt (nog) geen huur

Nu breekt koop geen huur. Een woning kan nu wel al in verhuurde staat worden verkocht. De huurder kan er dan blijven wonen en behoudt zijn rechten en huurbescherming. Ook kan een te koop staande woning onder de leegstandwet tijdelijk worden verhuurd. Maar met het voorstel van de VVD en het CDA wordt huren zonder huurbescherming tegen verkoopplannen straks de norm in de particuliere huurmarkt. De Woonbond is hier fel tegen en roept Kamerleden op tegen dit wijzigingsvoorstel te stemmen.

Ook ontbinding contract bij verhuur familielid